Psikozların ve bipolar bozukluklar için psikososyal terapiler

PSİKANALİZ
Psikanalizin temel düşüncesi şudur: Bir çocuğun gelişme safhasında travmatik olaylar
olursa, bunlar bilinçten elenir (»bastırılma«) ve bunlar artık istemli olarak »bilinç dışından¬«
çağrılamaz, yani artık hatırlanamaz. Bu normal ve yaşamsal öneme sahip bir korunma
mekanizmasıdır. Ancak bu durum şiddetli ruhsal yaralanmalarda uzun süre ve aralıksız
devam ederse, bu yaralanmalar artık iyileştirilemez, işlenemez. Bastırılan bu travmatik
deneyimler dinamik güçleri ve etkilerini muhafaza ederler ve daha sonra başka biçimlerde
ortaya çıkabilirler - ruhsal hastalıkların semptomları olarak. Hastalığın asıl nedeni, yani
başlangıçtaki ruhsal yaralanma bilince çıkarılamaz. Bilinçle algılanan sadece ortaya çıkan
semptomun verdiği sıkıntıdır. Hasta ile terapist arasındaki uygun ilişki sayesinde hastanın
geçmişindeki yaşantıların bilince çıkarılması, bunların öneminin ve anlamının kavranması ve
işlenmesi için bir şans elde edilir.
Geçmişteki travmaların önemi gittikçe azalır, semptomlar ilk çıkışlarındaki anlamlarını
kaybederek zayıflarlar veya bütünüyle ortadan kalkarlar. Psikanalizde hasta terapiste diğer
insanlar (örneğin anne veya baba) için geçerli olan istek, korku ve düşünce gibi duyguları
yansıtır. Buna »aktarım« denir. Bu süreçte terapist, düzene sokmaktan, değerlendirmekten,
cezalandırmaktan, incitmekten ve kendisine ait toplumsal değerleri hastaya aktarmaktan
kaçınır. Terapist sadece hastanın ruhsal iç dünyasının açığa çıkmasına yardımcı olur. Hasta
tarafından oluşturulan bu atmosferde, hastanın çocukken yaşadığı korkuları bir
daha yaşamamak için gelişme safhasında geliştirdiği birçok içsel süreçler - »korunma
mekanizmaları« - açığa çıkarılır. Örneğin meslek yaşamındaki aşırı çaba, tehdit edici sübjektif
duygulara karşı bir korunmaya işaret edebilir. Bir nörotik depresyon, agresif impulsların dışa
vurulmayan, kişinin kendine yönelik felç edici ruh hali biçimde ifade edilmesi olabilir. Psikotik
semptomlar da benzer biçimde yorumlanabilir: Olduğu varsayılan izleyiciye cephe alınır,
sesler biçimindeki halüsinasyonlar hastanın gizli düşünce ve korkuları olabilir. Motivasyon
yokluğu (yatağa yatarak geri çekilme) da dışarıdan tembellik olarak görülür, ancak bambaşka
bir nedeni vardır: Korkuları azaltmak için kendine bir koruyucu mekan (yatak) yaratma
deneyidir.
Derinlik psikolojisi ve psikanalitik terapi psikoz ve bipolar hastalıkların tedavisinde deneyimli
terapistler tarafından yürütülmelidir. Karar verilmeden önce çok sayıda terapistle ön görüşme
yapılmasında yarar vardır. Akut hastalık döneminde psikanalizle başlanmamalıdır, psikanalize
ancak belirli bir istikrar sağlandıktan sonra başlanmalıdır.
Metin: Birger Dulz & Theo Piegler’den uyarlanmıştır

Kaynak: Fritz-Michael Sadre Chirazi-Stark, Fritz Bremer, Ingeborg Esterer: Wege aus dem Wahnsinn.
Therapien, Begleitung, Selbsthilfe bei psychotischen Erkrankungen. Aktualisierte und erweiterte
Neuausgabe, Psychiatrie - Verlag, Bonn 2002, Almanya. (Akıl hastalığından kurtulma yolları: Terapiler,
refakat, psikotik hastalıklarda kendi kendine yardım. Güncelleştirilmiş ve genişletilmiş yeni basım.
Psychiatrie-Verlag, Bonn 2002, Almanya)

www.psikoz-bipolar.com

ERGO TERAPİ
Ergo terapi iki bölümden oluşur: Meşguliyet terapisi ve iş terapisi. Meşguliyet terapisi, ruh
hastalarına, ruhsal sağlıklarını yaratıcı ve sanatsal tekniklerle ve yaşam pratiği alıştırmaları
ile (örneğin yemek pişirme grupları, ev ziyaretleri) iyileştirme çabalarında yardımcı olmayı
amaçlar. Bu yöntemle hastanın mevcut güçleri korunmaya veya kişisel inisiyatifinin
kaybolmamasına çalışılır. Öncelikli amaç sağlıklı boyutların güçlendirilmesidir. Sunulan
teknikler, malzemeler ve araçlarla (örneğin kil, ahşap, metal, hintkamışı, sanatsal araçlar,
müzik, edebiyat) aktif faaliyet ve uygulama denemeleri kendine güveni artırır ve günlük
yaşamın getirdiği zorlukların üstesinden gelinmesine yardımcı olur. Kişiye özgü düşünceler
geliştirilir ve gerçekleştirilir. Ayrıca; kişinin kendi çalışma ve davranış tarzına eleştirel yaklaşım,
hastaların kendi olanakları çerçevesinde kendilerini gerçekçi biçimde değerlendirmelerine
yardımcı olur. Kendini ifade etme merkezli gruplar (örneğin okuma grubu, resim ve
müzik grupları) kendini ifade etme ve başkalarıyla ilişkiye geçme olanağı sunar. Bu yolla
meşguliyet terapisi çerçevesinde konsantrasyon, hafıza, dayanıklılık ve ifade yeteneği
alıştırmaları da yapılabilir. Meşguliyet terapisi kişinin kendi yaşamını tekrar kendi ellerine
alma motivasyonu sağlar. Psikoza bağlı olarak bazı temel davranış normları kaybedilmişse,
somut görevlendirmeler ve bazı etkinliklerin birlikte planlanarak uygulanması iç yapının
tekrar canlandırılmasına katkıda bulunur. Ergo terapi tek kişi veya grup terapisi halinde
uygulanabilir. Bu terapi yatılı olarak, kısmen ayakta veya özel ambulanslarda veya ergo terapi
muayenehanelerinde uygulanabilir. Ergo terapi sağlık sigortaları tarafından tanınan bir
terapi yöntemidir. Ev hekimi veya psikiyatr öngördüğünde giderler sağlık sigortası tarafından
karşılanır
Metin: Ute Wurmstädt’ten uyarlanmıştır
Kaynak: Fritz-Michael Sadre Chirazi-Stark, Fritz Bremer, Ingeborg Esterer: Wege aus dem Wahnsinn.
Therapien, Begleitung, Selbsthilfe bei psychotischen Erkrankungen. Aktualisierte und erweiterte
Neuausgabe, Psychiatrie - Verlag, Bonn 2002, Almanya. (Akıl hastalığından kurtulma yolları: Terapiler,
refakat, psikotik hastalıklarda kendi kendine yardım. Güncelleştirilmiş ve genişletilmiş yeni basım.
Psychiatrie-Verlag, Bonn 2002, Almanya)
www.psikoz-bipolar.com/downloads/pbs-ergo-terapi.pdf